Een moedervlek is een ophoping van bruine kleurstof in de huid. Moedervlekken kunnen vlak zijn, bol, hobbelig, rond, ovaal of rafelig. Bij ‘normale’ moedervlekken zijn de vorm en de kleur regelmatig. Heeft u veel kleine, gelijkvormige, vlakke, bruine vlekjes op neus, wangen en rug? Dat zijn dan meestal sproeten. Heeft u vlakke, bruine, regelmatige vlekken in het gezicht, op de onderarmen, de handruggen en onderbenen? Dit zijn dan meestal ‘ouderdomsvlekken’.
Hoe krijg ik moedervlekken?
Soms is een moedervlek al bij de geboorte aanwezig; dit heet een aangeboren moedervlek. De meeste moedervlekken ontstaan tussen uw 3e en 20ste jaar.
Hoeveel u in uw leven met onbeschermde huid in de zon heeft gezeten heeft invloed op het aantal moedervlekken dat u heeft of krijgt. Ook vanaf welke leeftijd u veel in de zon zat heeft er invloed op.
Daarnaast kan erfelijkheid een rol spelen welke soort en welk aantal moedervlekken u heeft.
Kunnen moedervlekken kwaad?
Moedervlekken geven bijna nooit problemen. Een moedervlek kán veranderen in huidkanker, maar dat gebeurt uiterst zelden. Houd nieuwe moedervlekken, vooral als u al wat ouder bent, in de gaten. Want soms ontstaat huidkanker niet in een gewone moedervlek, maar kan een nieuwe moedervlek ook huidkanker zijn.
Wat kan ik aan moedervlekken doen?
Er bestaan geen zalfjes of andere middeltjes waardoor moedervlekken weggaan.
De volgende dingen kunt u wel zelf doen om de kans op een kwaadaardige moedervlek te verkleinen:
- Zorg dat u niet te veel in de zon bent.
- Voorkom dat u verbrandt door de zon.
- Gebruik minimaal een zonnebrandcrème met beschermingsfactor 30.
- Ga niet onder de zonnebank.
- Ken uw eigen huid. Controleer uw moedervlekken.
Wanneer contact met de huisarts bij moedervlekken?
Neem contact op met uw huisarts bij één of meer van de volgende verschijnselen:
- als de moedervlek niet mooi regelmatig van vorm is, of niet scherp afgegrensd;
- als de moedervlek onregelmatig van kleur is, zeker als er ook andere kleuren dan bruin in te zien zijn, zoals blauw, rood, zwart of wit;
- als de moedervlek 6 millimeter of groter is;
- als een moedervlek verandert; groeit, of verandert van kleur of van vorm;
- als een moedervlek jeukt;
- als een moedervlek bloedt;
- als er een zweertje of korstje op de moedervlek zit.
Waar let de huisarts op bij een onrustige moedervlek?
De huisarts wil weten welke veranderingen u heeft gemerkt aan de moedervlek. Ook zal hij/zij vragen stellen om uw risico op huidkanker in te schatten, zoals of u vaak verbrand bent. Verder wil de huisarts weten of er in de familie kwaadaardige moedervlekken voorkomen.
Vervolgens bekijkt hij/zij uw moedervlek nauwkeurig. Soms gebruikt hij/zij daarbij een speciaal vergrootglas. Dit heet een dermatoscoop.
Als het een verdachte moedervlek is, controleert uw huisarts alle delen van uw huid waar regelmatig zon op komt. Hij/zij kijkt dan of er ook andere moedervlekken zijn die verder onderzocht moeten worden.
Na het onderzoek van de huisarts is het volgende mogelijk:
- Bij een goedaardige moedervlek: u hoeft niks te doen.
- Bij een onrustige moedervlek: de huisarts adviseert u om deze moedervlek in de gaten te houden.
- Bij een moedervlek waar de huisarts niet helemaal gerust op is: de huisarts snijdt de moedervlek helemaal weg met een gezond huidrandje eromheen van 2 millimeter. Hij stuurt de moedervlek op naar de patholoog voor nader onderzoek.
- Bij een vermoeden op huidkanker: de huisarts verwijst u naar de huidarts voor verdere controle of behandeling.
Hoe kan ik de moedervlek zelf controleren?
Als de huisarts en u besluiten om de moedervlek in de gaten te houden, spreekt u duidelijk met de huisarts af:
- hoe u de moedervlek zelf kunt controleren
- hoe vaak u de moedervlek zelf moet controleren
- wanneer u terug moet komen bij de huisarts
Bron: Thuisarts